Męska niepłodność – co warto o niej wiedzieć?

Niepłodność może mieć wiele różnych przyczyn, leżących zarówno po stronie kobiety, jak i mężczyzny. W przypadku mężczyzn często są to nieprawidłowe parametry nasienia, rzadziej choroby i urazy jąder lub zaburzenia hormonalne. Co współczesna nauka wie o męskiej niepłodności i jakimi sposobami można ją leczyć?

Niepłodność nie jest tym samym, co bezpłodność

Warto na wstępie zaznaczyć, że – choć często mylone – pojęcia bezpłodności i niepłodności oznaczają co innego. Bezpłodność to trwała, nieodwracalna niezdolność do posiadania potomstwa. Niepłodność z kolei można z powodzeniem leczyć – współczesna medycyna dysponuje wieloma skutecznymi metodami.

Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) o niepłodności mówimy, gdy po 12 miesiącach regularnego współżycia bez zabezpieczenia, para nie uzyskuje ciąży. Po roku nieudanych starań zalecana jest konsultacja lekarska.

Gdzie się zgłosić? Miejscem, w którym można poznać przyczyny problemów z poczęciem dziecka i wdrożyć leczenie różnymi metodami jest klinika leczenia niepłodności. W takim miejscu pracują lekarze specjalizujący się w różnych obszarach rozrodczości – zarówno męskiej jak i kobiecej. Proces diagnostyczny niemal zawsze dotyczy obojga partnerów, a samo leczenie ma charakter indywidualny – zależy przede wszystkim od przyczyn niepłodności, choć warto wiedzieć, że skuteczna terapia jest możliwa również wtedy, gdy przyczyn tych nie udało się ustalić.

Niepłodność mężczyzn – przyczyny i diagnostyka

W przypadku mężczyzn najczęstszą przyczyną niepłodności są nieprawidłowe parametry nasienia. Przykłady to zbyt mała liczba plemników w ejakulacie, nieprawidłowa budowa lub ruchliwość tych komórek. Podstawowym badaniem, które pozwala zbadać jakość nasienia jest seminogram. To badanie laboratoryjne, które nie wymaga specjalnego przygotowania. Nasienie można oddać w specjalnie przygotowanym, zapewniającym komfort i intymność, pomieszczeniu w klinice lub też oddać je w domu i dostarczyć do placówki w odpowiednim czasie. Komputerowe badanie można wykonać już za około 200 zł.

Kłopoty z poczęciem dziecka mogą wynikać również z chorób jąder lub innych nieprawidłowości w obrębie tych narządów. Relatywnie częstą przypadłością są żylaki powrózka nasiennego. W dużym nasileniu mogą sprawiać, że temperatura w jądrach wzrasta, co z kolei zaburza proces spermatogenezy (produkcji plemników). Żylaki diagnozuje się przez badanie urologiczne (palpacyjne oraz ultrasonograficzne – USG).

Ewentualne infekcje układu moczowo-płciowego lub zaburzenia hormonalne (takie jak niedobór testosteronu) można wykryć laboratoryjnymi badaniami krwi.

Leczenie męskiej niepłodności – jak wygląda?

Współczesna medycyna dysponuje wieloma skutecznymi metodami leczenia niepłodności. W zależności od przyczyny problemu stosuje się między innymi:

• Leczenie farmakologiczne – gdy trzeba wyleczyć infekcję lub wyrównać stężenie hormonów.
• Leczenie operacyjne – współcześnie to często małoinwazyjne, niewymagające hospitalizacji metody. Przykłady to mikrochirurgiczne usunięcie żylaków powrózka nasiennego oraz mikrochirurgiczna ekstrakcja plemników z jąder metodą micro-TESE. Ta druga metoda daje szansę na dziecko nawet pacjentom, u których nie wykryto plemników w nasieniu (tzn. zdiagnozowano u nich azoospermię).
• Metody rozrodu wspomaganego – takie jak inseminacja, która polega na wprowadzeniu nasienia partnera (którego parametry poprawiono wcześniej w laboratorium) do dróg rodnych kobiety przy pomocy specjalnego cewnika.

Metodą rozrodu wspomaganego, która jest najskuteczniejszą ze wszystkich znanych metod leczenia niepłodności, jest zapłodnienie in vitro (dowiedz się więcej na https://gameta.pl/blog/in-vitro-krok-kroku/). W tym przypadku plemnik i komórka jajowa zostają połączone w laboratorium, a powstały w ten sposób zarodek przenosi się do dróg rodnych kobiety.

Warto pamiętać, że w terapii niepłodności duże znaczenie ma również styl życia. Płodność może obniżać stres, brak aktywności fizycznej lub przeciwnie – przeciążenie organizmu, a także używki i nieprawidłowa dieta. Starając się o dziecko, warto zadbać również o te aspekty codziennego życia.